بیمارانی که به دلایل مختلف مانند خونریزی، ابتلا به انواع بیماری ها مانند اسهال، استفراغ، سوختگی و یا داشتن خونریزی زیاد مایعات بدن شان را از دست می دهند نیاز به انجام سرم درمانی یا سرم تراپی به وسیله ی تزریق آن درون ورید را دارند.
نحوه انجام و مراحل سرم تراپی
بیمارانی که در منزل و یا بیمارستان بستری هستند به دلایل مختلف از جمله تامین مایعات و الکترولیت های مورد نیاز بیمار همچنین تزریق دارو، احتیاج به سرم تراپی دارند به همین دلیل تزریق سرم از توانایی های مهم در پرستار محسوب می شود.
پرستاران برای تزریق سرم باید علاوه بر داشتن تجربه از اطلاعات مناسبی برخوردار باشند تا بتوانند بهترین خدمات را به بیماران ارائه دهند. در ادامه ی مطلب به بررسی مراحل انجام سرم تراپی می پردازیم:
- پرستاران باید به رعایت اصول بهداشتی قبل از تزریق سرم توجه زیادی داشته باشند و حتما قبل از وصل آن دست های خود را بشویند.
- پرستار برای تزریق سرم لازم است از ماسک و دستکش بهداشتی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های مختلف استفاده کند.
- پرستار باید با دقت کافی سرم را در محل رگ بیمار وارد کند.
- ضد غفونی کردن محل تزریق سرم در بدن بسیار ضروری می باشد.
- برای متورم شدن رگ لازم است پرستار حدود ده تا پانزده سانتی متر بالاتر از محل تزریق سرم را با وسیله ای به نام گارو ببندد.
- در مرحله ی بعد لازم است برای اینکه ورید بیمار توسط پرستار پیدا شود فرد دست خود را مشت کند.
- پرستار برای اطمینان از جریان خون وریدی بیمار لازم است نبض رادیال او را بررسی نماید.
- در صورتی که پرستار کاتتر را با زاویه ی استاندارد به ورید بیمار داخل کرده باشد خون باید وارد آنژیوکت شود.
- اگر پرستار زاویه ی آنژیوکت را به درستی وارد نماید موجب فیکس شدن کاتتر در ورید می شود.
- در این مرحله لازم است پرستار گارو را باز نماید و سپس سر سوزن را از ورید بیمار خارج کند.
- در مرحله ی آخر لازم است تا پرستار برای فیکس کردن آنژیوکت در ورید بیمار اقدام نماید.
نکات مهمی که باید در سرم تراپی رعایت شود
- پرستاران باید پس از آماده شدن آنژیوکت در بیمار درباره ی نوع سرم و سرعت انفوزیون به دستور پزشک عمل نمایند.
- معمولا روی سرم اطلاعات دقیقی درباره ی میزان سرم تجویز شده و داروهای ترکیبی که باید به سرم اضافه شود درج شده است.
عوارض و مشکلات ناشی از تزریق سرم بدون نسخه ی پزشک متخصص
به دلیل اینکه سرم ها انواع مختلفی دارند باید زیر نظر پزشک برای بیمار تجویز شود زیرا در برخی موارد سرم علاوه بر اینکه جنبه ی دارویی نخواهد داشت آسیب زننده می باشد.
بنابراین باید پزشک متخصص با توجه به سوابق بیمار سرم لازم برای او را تجویز کند. به عنوان مثال شخصی که مبتلا به بیماری دیابت است اگر بدون مشورت با پزشک اقدام به تزریق سرم قندی نمکی نماید باعت افزایش شدیدی قند خون خواهد شد و ممکن است آسیب های غیر قابل جبرانی برای بیمار داشته باشد.
برای تزریق سرم به صورت اصولی و استاندارد رعایت نکاتی مانند دقت در انتخاب سرم، سرعت وارد شدن آن داخل رگ و… بسیار حائز اهمیت است زیرا در صورت بی توجهی به این نکات عوارضی از جمله انباشت مایع یا پایین آمدن ناگهانی دمای بدن را برای بیمار به همراه خواهد داشت.
لازم به ذکر است افرادی که امکان مراجعه ی حضوری را به کلینیک های درمانی برای درمان ندارند بهتر است از ارائه ی خدمات سرم تراپی در منزل استفاده کنند.
چرا افراد به سرم نیاز پیدا می کنند؟
بر اساس باور عموم افراد جامعه معمولا از دلایل سرم تراپی در منزل برای بیماران درمان کاهش فشار خون یا مسمومیت می باشد در حالی که سرم تراپی فقط برای این گونه موارد کاربرد ندارد بلکه می تواند به عنوان جایگزینی برای مایعات از دست رفته ی بدن، تنظیم سطح الکترولیت های بدن، درمان عفونت های باکتریایی و قارچی، تزریق برخی داروها، درمان کم آبی بدن و…استفاده شود.
از مزایای سرم تراپی در منزل تقویت سیستم ایمنی بدن از طریق تزریق داروهایی مانند ویتامین ها، آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد قارچ و… می باشد که به سلامت بیمار کمک می کند.
از جمله دلایل سرم تراپی در منزل درمان بیماری هایی مانند نقص سیستم ایمنی بدن، سرطان ها، نارسایی قلبی، آرترید روماتوئید و… است که باید زیر نظر پزشک متخصص برای بیماران تجویز شود زیرا در غیر این صورت ممکن است بسیار آسیب زننده باشد.
تزریق سرم در منزل چگونه است و چه شرایطی دارد؟
انجام سرم تراپی در منزل برای درمان برخی بیماری ها باید به صورت منظم و در فواصل زمانی مختلف تزریق شود.
همچنین توصیه ی ما به بیمارانی که به دلایل مختلف مانند ناتوانی و ضعف جسمانی به دلیل شدت بیماری، مشکلات رفت آمد، کمبود زمان، داشتن احساس ترس و ناراحتی از محیط بیمارستان، صرفه جویی در هزینه های مربوط به درمان و… از مراجعه ی حضوری به بیمارستان امتناع می کنند سرم تراپی در منزل است.
از جمله دلایل سرم تراپی در منزل کاهش تنش های روانی بیمار است در واقع این دسته از افراد می توانند در محیط امن خانه به صورت ایمن تحت درمان و مراقبت قرار گیرند ضمن اینکه به دلیل دور بودن از محیط های درمانی از ابتلا به انواع بیماری های ویروسی و یا باکتریایی ایمن خواهند بود.
از جمله مزایای سرم تراپی در منزل برای بیماران ایجاد احساس امنیت و آرامش بیشتر است اما لازم به ذکر است که اگر بدون تجویز پزشک باشد ممکن است باعث ایجاد خطرات جدی برای سلامت بیمار شود به همین دلیل لازم است مراحل سرم تراپی توسط یک پرستار با تجربه انجام شود.
موارد مهم در سرم تراپی بیماران کرونایی
مهم ترین نکته ای که باید در انجام سرم تراپی برای بیماران رعایت شود این است که تجویز سرم باید بر اساس دستور پزشک باشد و لازم است بیمار از انجام هر گونه اقدام خودسرانه پرهیز کند.
یکی از موارد حائز اهمیت که باید در سرم تراپی توسط کادر درمان رعایت شود توجه به استاندارد ها و پروتکل های بهداشتی است زیرا در صورت بی توجهی به این موارد باعث ابتلای فرد به انواع بیماری های عفونی، باکتریایی و ویروسی خواهد شد همچنین استفاده از ماسک، دستکش، شیلد برای پرستاران الزامی می باشد
از جمله مهم ترین مزایای سرم تراپی در منزل حفظ پروتکل های بهداشتی توسط کادر درمان برای بیماران است که موجب جلوگیری از ابتلای آن ها به انواع بیماری ها می شود.
نیرو های خدماتی در بیمارستان ها باید اصول صحیح خارج نمودن ضایعات سرم تراپی از محیط های درمانی را رعایت کنند زیرا نادیده گرفتن این اصول موجب افزایش عوامل بیماری زا در محیط های درمانی و خارج از آن خواهد شد.
تزریق زیر جلدی چیست و مراحل انجام آن
در تزریق زیر جلدی سوزن در بافت چربی وارد می شود در واقع بافت زیر جلدی بافتی است که میان پوست و عضله در بدن وجود دارد.
برای تزریق زیر جلدی به دلیل اینکه بافت چربی در زیر پوست از رگ های کمتری برخوردار است جذب دارو به صورت آهسته تر انجام می شود.
مراحل انجام تزریق زیر جلدی به شرح زیر است:
- مرحله ی اول مربوط به آماده سازی دارو می باشد که باید وارد سرنگ شود.
- پرستاران برای جلوگیری از ابتلا به بیماری ها باید از ماسک و دستکش بهداشتی استفاده کنند.
- محل تزریق سرم باید ضدعفونی شود تا از ورود میکروب های روی سطح پوست به داخل بدن از طریق خون جلوگیری شود.
- پرستاران باید به نحوه ی گرفتن سرنگ در دست خود دقت لازم را داشته باشند و سرنگ را به نحوی در دست بگیرند که در میان انگشت شست و اشاره قرار گیرد.
- در این مرحله لازم است پرستار محل تزریق را روی پوست بیمار با دست دیگرش بگیرد و سوزن را با زاویه ی ۹۰ درجه و یا ۴۵ درجه وارد بدن بیمار کند.
- برای انتقال دارو به صورت زیر جلدی باید پیستون سرنگ را فشار دهید و سپس با همان زاویه از بدن خارج نمایید.
- اگر پس از خارج کردن سوزن از بدن دچار خونریزی شوید باید توسط پد پنبه ای محل را کمی فشار دهید.
علت کم بودن سرعت وارد شدن دارو در سرم تراپی چیست؟
سرعت وارد شدن دارو در سرم تراپی به دستور پزشک معمولا به نوع سرم بستگی دارد برای مثال میکروست ها با توجه به تنظیم پرستار قابلیت عبور دادن ۱۵ تا ۶۰ قطره را از خود دارند.
دلای زیر می تواند باعث کاهش سرعت انتقال دارو در سرم باشد:
- از جمله مواردی که می تواند باعث کاهش سرعت انتقال دارو شود ارتفاع ظرف سرم است.
- وضعیت قرار گرفتن عضوی که دارای کاتتر می باشد در سرعت انتقال دارو موثر است.
- گرفتگی لوله ست سرم
- انسداد سر کاتتر
- وجود حباب هوا در ست سرم
- محل کاتتر در ورید
