رشد زیاد و ضخیم شدن پوشش داخلی رحم که به آن آندومتر رحم نیز می‌گویند در اثر ترشح زیاد هورمون استروژن است که هورمون پروژسترون قادر به کنترل میزان ترشح آن در بدن نیست؛ به این عارضه در زنان هیپرپلازی آندومتر رحم می‌گویند که از علائم این بیماری خونریزی بیش از حد از واژن در زنان است.
سرطان آندومتر رحم از نظر جایگاه در رده ششم از انواع سرطان های رایج زنان در سراسر جهان محسوب می شود. زمان تشخیص این عارضه مربوط به دهه ششم تا هفتم سن زنان و غالبا پس از ایام یائسگی در آن ها می باشد.
زنان باید برای جلوگیری از سرطان هیپرپلازی آندومتر بعد از دیدن علائم و نشانه های این عارضه در خود برای درمان آن سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنند، ضمن اینکه زمان و نوع درمان این عارضه را میزان آتیپی، وضعیت یائسگی بیمارمشخص می کند. روش درمان این عارضه در زنان می تواند به صورت دارو درمانی (هورمونی) یا جراحی (هیسترکتومی) باشد.
مصرف قرص های پروژسترون برای درمان هیپرپلازی رحم در زنانی تجویز می‌شود که می خواهند توانایی باروری خود را حفظ کنند و یا بدنشان قادر به تحمل عمل جراحی نمی باشد.
مصرف قرص های پروژسترون در زنان همیشه نتایج خوبی در درمان عارضه هیپرپلازی آندومتر ندارد و ممکن است عوارض جانبی هم بر بدن داشته باشد.
از نشانه های هیپرپلازی اندومتر خونریزی بعد از دوران قائدگی می باشد.
چه عواملی عارضه به هیپرپلازی آندومتر رحم را ایجاد می‌کند؟
همانطور که گفته شده هیپرپلازی آندومتر به دلیل ترشح هورمون استروژن بیش از حد و عدم تنظیم پروژسترون ایجاد می شود. در صورتی که رحم توانایی تخمک گذاری نداشته باشد، هورمون پروژسترون تولید نشده و در این صورت آندومتر رحم ریزش می کند.
اگر سلول هایی که بافت رحم را می‌سازند به دلیل ترشح هورمون استروژن و تکثیر و جمع شدن بیش از حد آن ضخیم شوند هیپرپلازی رحم را به وجود می‌آورند که در صورت بی توجهی به درمان به موقع این عارضه تبدیل به سرطان می شود.
چه زمانی مبتلا به هیپرپلازی آندومتر رحم می‌شویم؟
غالبا، این بیماری پس از دوران یائسگی و زمانی در زنان اتفاق می افتد که تنظیم فرایند تخمک گذاری در رحم مختل می شود و این عامل باعث عدم ترشح هورمون استروژن شده و هیپرپلازی آندومتر را به وجود می آورد.
عوامل دیگری نیز در مبتلا شدن زنان به این عارضه دخالت دارد از جمله: چاقی و اضافه وزن، نامنظم بودن قاعدگی به خصوص در بانوانی که مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک هستند، استفاده از داروهایی که به استروژن شبیه است و اگر به صورت طولانی مدت استفاده شود میزان ترشح هورمون استروژن را در دوران یائسگی افزایش داده و باعث به وجود آمدن این عارضه در زنان می شود.
علائم هیپرپلازی آندومتر رحم چیست؟
از مهمترین علائم هیپرپلازی آندومتر رحم در زنان خونریزی بیش از حد رحم است. اما علائم دیگری نیز دارد که در ادامه مطلب به آن خواهیم پرداخت
مشاهده خونریزی یا لکه بینی پس از قاعدگی
- خونریزی غیر طبیعی رحم که شامل قاعدگی های طولانی مدت و خونریزی بیش از حد معمول می شود.
- ترشحات زیاد مجرای تناسلی
- دل پیچه در قسمت انتهایی شکم
عوارض هیپرپلازی آندومتر درطولانی مدت چیست؟
به دلیل اقدامات پزشکی و جراحی های لازم برای دیدن رحم به وسیله دستگاه هیتروسکوپ مانند: نمونه برداری از آندومتر، گشاد کردن رحم و تراشیدن بافت آندومتر، موجب ایجاد عوارضی مانند: سوراخ شدن شکم ،رحم و عفونت شکم و لگن در زنان می شود.
روش های تشخیص هیپرپلازی آندومتر چیست؟
در این مطلب به بررسی انواع راهکار های درمان هیپرپلازی آندومتر رحم در زنان اشاره خواهیم کرد:
سونوگرافی
در این روش پزشک متخصص به بررسی علل و عوامل خونریزی غیر طبیعی در رحم با هدف بررسی وجود توده در رحم یا کیست تخمدان می پردازد. همچنین انجام سونوگرافی روش تشخیص مفیدی برای زنان یائسه است و در واقع ضخامت آندومتر رحم را مورد بررسی و اندازه گیری قرار می دهند.
نمونه برداری از آندومتر یا هیپروسکوپی
در این روش مقداری از بافت داخلی رحم به صورت جراحی سرپایی برای آزمایش برداشته می شود به این صورت که دکتر زنان و زایمان برای نمونه برداری لوله کوچکی را به نام هیپروسکوپ از راه واژن به رحم وارد می کند و از طریق دوربین کوچکی که روی آن نصب شده فضای داخل رحم را می بیند و نمونه هایی را از قسمت ضخیم بافت رحم جدا می کند.
روش های درمان هیپرپلازی آندومتر کدام است؟
با توجه به نوع عارضه هیپرپلازی آندومتر رحم و آزمایش ها و نمونه برداری های انجام شده، روش درمان آن توسط پزشک متخصص زنان تشخیص داده می‌شود و معمولا از طریق تجویز داروی پروژسترون، آی یو دی هورمونی یا کرم واژینال درمان می شود.
در صورتی عدم درمان به موقع این عارضه و به وجود آمدن بیماری هیپرپلازی یا آتیپی رحم ، خطر سرطان آندومتر افزایش پیدا می کند و در صورتی که فرد قصد باردار شدن نداشته باشد معمولا پزشک متخصص بهترین روش را برداشتن رحم توصیه می کند.
دستگاه داخل رحمی
این روش بنابر تشخیص پزشکان بهترین راه درمان برای نوع بدون آتیپی بیماری هیپرپلازی آندومتر رحم انجام می شود به این صورت که یک دستگاه به نام دستگاه جلوگیری از بارداری به مدت ۶ ماه الی ۵ سال به تشخیص پزشک، داخل رحم قرار داده می شود. این دستگاه به وسیله آزاد سازی هورمون پروژسترون پوشش داخلی رحم را نازک تر می کند.
آندومتر در دوران قاعدگی چه تغییراتی می‌کند؟
آندومتر یا رحم در دوران قاعدگی به دلیل ترشح هورمون های زنانه تغییر می‌کند. در اوایل قاعدگی هورمون استروژن توسط تخمدان ها تولید می‌شود. ترشح این هورمون در بدن زنان سبب ضخیم تر شدن و رشد پوشش داخلی رحم برای آماده سازی جهت بارداری می شود و تخمک گذاری صورت می گیرد.
نتیجه گیری
عارضه هیپرپلازی آندومتر رحم در زنان بیماری شایع در دنیای امروز محسوب می شود که به علت و عوامل مختلفی در آن ها به وجود می آید. زنان باید بعد از مشاهده اولین نشانه های یاد شده، حتما به پزشک متخصص زنان مراجعه کرده تا با دارو و جلسات درمان بهبود یابند.
در صورتی که زنان نسبت به درمان این عارضه بی توجه باشند ممکن است زمینه ساز سایر بیماری های خطرناک باشد و مانع بارداری سالم در آن ها شود. این بیماری در بیشتر موارد با استفاده از دارو درمانی یا تداخل خارجی قابل درمان است. این عارضه در بدن حالت بدخیم و سرطانی ندارد؛ اما ممکن است اگر به درمان آن بی توجه باشیم در مراحل بعد به سرطان آندومتر تبدیل شود.
خوشبختانه با پیشرفت دانش پزشکی به راحتی می‌توان این بیماری را درمان کرد و از نتایج خوب آن بهره مند شد.
